تولد : اسفند ماه سال ۱۳۲۳ تهران
ملیت ایرانی ساکن لس آنجلس
زمینه فعالیت : خواننده
بیوگرافی: نام اصلی ایشان پروانه امیرافشاری میباشد. وی از خانواده بانفوذ و سرشناس امیرافشاری که اصالتی آذری دارند میباشد. پدر ایشان صاحب ۱۵۰ شهر و روستا در منطقه شرق ایران و توابع طالقان بودند. از همان کودکی حمیرا خانه آنها به افتخار افراد بانفوذ حکومتی شاهد مراسم بزرگ با حضور هنرمندان نامی آن زمان مثل قمرالملوک وزیری، روح انگیز، بنان، ملوک ضرابی و … بود که همین انگیزه اولیه دختر خانواده برای رو آوری به آواز شد. حمیرا به دور از چشم پدر و با تشویق همسر روشن فکر و تازه از آلمان بازگشته خود با نام نویسی در تست صدا در شورای رادیو آن زمان حیرت و تحسین اعضا شورا را سبب شد و پس از آن تحت تعلیم استاد علی تجویدی و بانو ملوک ضرابی قرار گرفت. وی دو سال بعد در سن ۱۸ سالگی به یک خواننده تمام عیار تبدیل شد.
در همان سن آوازی را در دستگاه سه گاه با آهنگسازی علی تجویدی و شعری از رهی معیری به نام صبرم عطا کن را اجرا کردند که در کتاب ترانههای ماندگار این اثر به ثبت رسیده است. وی به علت مخالفت پدر با نام مستعار حمیرا فعالیت خود را آغاز کرد اما پدرش صدای دختر خود را میشناسد و چون آوازهخوان بودن دخترش را دور از شان خانوادگی خود میبیند، همه صفحات موجود در بازار تهران را خریداری کرده و در خانه خود انبار میکند. وهمین علت باعث کمیابی صفحات صدای حمیرا در آن زمان میشود. بعد یک سال درطی یک سفر اروپایی که برای پدر حمیرا پیش میآید حمیرا که از حمایت مادر خود برخوردار بود به کار خود ادامه میدهد (توضیح: دومین اثر مشترک حمیرا، تجویدی و ترقی ترانهای به نام «سرگردان» در گوشهٔ موالیان از گوشههای مهجور دستگاه همایون است. «پشیمانم» بعداً ساخته شد که بهدلیل مدولاسیون زیبایی که از همایون به سهگاه تغییر مقام میدهد و بازمیگردد باعث تحول عظیمی در موسیقی سنتی ایرانی میشود. منبع پدر وی با آگاهی از اثر جدید دختر خود وی را از خانه طرد و از ارث محروم میکند. بعد از آن وی مدتی را در خانه پسرعمویش که همسر وی هما میرافشار ترانه سرای معروف بود به سر برد تا آنکه با استاد پرویز یاحقی ازدواج میکند.
حمیرا مدت ۸ سال همسر آهنگساز بنام ایرانی، پرویز یاحقی بود که در این دورهٔ زناشویی، آثار ماندگاری با شعرهایی از بیژن ترقی و آهنگهایی از یاحقی، مانند «مرا نفریبی»، «هدیهٔ عشق»، «بهار نورسیده»، «مرا تنها نگذاری»، «پنجرهای به باغ گل»، و… اجرا کردهاست. وی بعد از چند سال، بهدلیل مشکلات ویژهای که برایش در زندگی پیش آمد، از پرویز یاحقی جدا شد.
او پس از انقلاب به دادگاههای انقلاب اسلامی احضار شد و به گفتهٔ خودش مورد مواخذه قرار گرفت.
همسر سوم وی، که تاجر کراوات بود، پس از انقلاب عملاً بیکار شد. حمیرا تا اواسط سال ۶۰ خورشیدی در تهران ماند و بعد از ایجاد مزاحمتهای فراوان در تهران به یکی از شهرهای شمالی نقل مکان کرد ولی باز از طرف عناصر تندرو وافراطی مورد اذیت و آزار بسیاری قرار میگرفت. به همین دلیل به ناچار و بدون اینکه مورد حمایت همسرش قرار گیرد، در اواخر سال ۱۳۶۰ به تنهایی و به صورت ناشناس با گریم در قالب یک پیرزن به همراه دختر دو سالهاش، هنگامه، از مرز افغانستان از ایران خارج شد و به پاکستان رفت؛ از آنجا به اسپانیا و پس از آن به کاستاریکا در آمریکای مرکزی رفت. وی در کاستاریکا دچار افسردگی شدید شد. به صورتی که مدت یک سال تحت درمان روانپزشک بود. شوهر وی در این میان بدون توجه به همسر و فرزندش مستقیماً به آمریکا مهاجرت کرد. حمیرا با کمک همسر پسر عمویش، هما میرافشار، به ایالت کالیفرنیا مهاجرت کرد و با حمایت احمد مسعود کار هنری خود را از سر گرفت. در سال ۷۸ خورشیدی به تومور مغزی دچار شد که بهصورت معجزهآسایی از اتاق عمل نجات یافت.
نوع صدای او سوپرانو است. او، شش دانگ کامل صدا را داراست. تحریرهای آوازی وی کاملاً واضح و زیبا و پر قدرت ادا میشود. با تکیه بر نظر اساتید فن، حمیرا توانست با ارائهٔ اثری به نام «صبرم عطا کن»، سبک تازهای را در موسیقی سنتی ایران در موسیقی کلاسیکِ دههٔ ۴۰ خورشیدی پایهگذاری کند و طراوت و تازگی خاصی به موسیقی سنتی ایران ببخشد.
ترانههای حمیرا تا سال ۱۳۵۷ بیشتر در مایه موسیقی دستگاهی و موسیقی سنتی بود، بعد از انقلاب ایران وی در کنار خواندن آوازهای اصیل ایرانی به موسیقی تلفیقی (پاپ سنتی) هم روی آورد.
در سبک خواندن حمیرا ویژگیهای مکتب آوازی اصفهان بیشتر از مکتب آوازی تهران غلبه دارد. مهمتر از آن، حمیرا توانست در طول چهل سال فعالیت هنری، همیشه در اوج بماند و جزء چند ستارهٔ مطرح موسیقی ایران باشد.
بعضی از آهنگسازان نامی که با وی همکاری کردهاند عبارتند از: علی تجویدی، پرویز یاحقی، اسدالله ملک، کامل علیپور، محمد حیدری، محمد جلیل عندلیبی، حسن شماعیزاده، بابک رادمنش، کاظم رزازان، صادق نوجوکی، فضلالله توکل، و انوشیروان روحانی.
وی در سال ۱۳۵۳ آهنگ معروف خود دریاکنار را در تلویزیون ملی ایران [IRTV] در روز نوروز اجرا کرد. وی همچنین ترانهٔ «همزبونم باش» را دو بار اجرا کرد که از تلویزیون ملی ایران پخش شد. رادیو و تلویزیون ملی ایران، قبل از انقلاب، شاهد اجراهای تلویزیونی زیادی از حمیرا همانند اجرای ترانههای: همزبونم باش، نگو از گذشته، دریاکنار، وقتی که مردم، دنیا دنیا، وقتی که تو رفتی، با دلم مهربان شو، باختن، محاله، شرم و شکایت، قاصدک، قناری، و… بودهاست. وی در سالهای اخیر، از سال ۱۳۸۸ بهبعد، در فروردینماه کنسرتهای نوروزی خود را اجرا میکند. در این کنسرتها به بازخوانی آهنگهای پرویز یاحقی و علی تجویدی پرداختهاست.
همچنین در سال ۱۳۸۹ مجموعهای از بهترین آهنگهایش را در آلبومی بهنام «چهل ترانهٔ طلایی» منتشر کرد. براساس گفتهٔ وی، ۴ آهنگ از استاد علی تجویدی دارد که هنوز اجرا نکردهاست، و استاد تجویدی هم تا زمان درگذشتش این ۴ آهنگ را به خوانندهٔ دیگری ندادهاست. استاد تجویدی تأکید داشته که این ۴ آهنگ فقط با صدای حمیرا اجرا شود، و حمیرا در سال ۸۷ گفتهاست که در آلبوم بعدیاش این ۴ آهنگ را منتشر خواهد کرد.